ویندوز سرور به انگلیسی: Windows Server یک نام تجاری برای سیستمعاملهای سرور منتشر شده توسط شرکت مایکروسافت. این ویندوز امکاناتی را برای مدیریت سرورها فراهم میکند و بر روی سرورها نصب میشود. این نام تجاری شامل همه سیستم عاملهای ویندوز با نام تجاری “ویندوز سرور” میباشد ، ولی سایر محصولات مایکروسافت را شامل نمیشود. اولین ویرایش ویندوز سرور منتشر شده با این نام تجاری، ویندوز سرور 2003 بود. با این وجود، اولین ویرایش سرور ویندوز، Windows NT 3.1 Server Advanced بود که بعد از آن Windows NT 3. 5 Server Windows NT 4 Server و ویندوز 2000 سرور ارائه شدند. ویندوز 2000 سرور اولین نسخه سرور بود که علاوه بر مشخصات رایج و پرکاربرد امروزی، شامل اکتیو دایرکتوری، DNS سرور ، DHCP سرور و Group Policy نیز بود.
کانال خدمات بلند مدت Long Term Servicing Channel (LTSC)
نسخههای سیستم عامل ویندوز سرور ارائه شده با کانال خدمات بلند مدت (LTSC)، به مدت 10 سال توسط مایکروسافت پشتیبانی میشود که 5 سال آن پشتیبانی کامل و همه جانبه (mainstream) و 5 سال دیگر پشتیبانی تمدید شده (extended) میباشد . این نسخهها همچنین یک رابط کاربری گرافیکی برای دسکتاپ را و نیز ستاپ بدون رابط کاربری گرافیکی ارائه میدهند. مانند سرور کور (Core) و نانو سرور؛ (برای نسخههایی که از آنها پشتیبانی میکنند.)
این کانال (LTSC) شامل سیستمهای عامل زیر میشود:
ویندوز سرور 2003 (آوریل 2003 (
ویندوز سرور 2003 ، نسخه تکمیل شده ویندوز 2000 سرور است و سازگاری و سایر ویژگیهای ویندوز XP را در خود دارد. برخلاف ویندوز 2000 سرور، در نصب پیش فرض ویندوز سرور 2003، به منظور کاهش سطح حمله (attack surface)، هیچکدام از اجزای سرور فعال نیستند. ویندوز سرور 2003 دارای “حالت سازگاری” میباشد ، که این قابلیت به نرم افزارهای قدیمی تر اجازه میدهد که با پایداری بیشتری اجرا شوند و همچنین سازگاری آن با شبکههای دامین ویندوز NT 4.0 بیشتر است. ویندوز سرور 2003 دارای سازگاری بهتر با اکتیو دایرکتوری بوده و پشتیبانی توسعه بهتری ارائه میدهد و این امر گذار از ویندوز NT 4.0 به ویندوز سرور 2003 و ویندوز XP پرو را آسان میکند.
در ویندوز سرور 2003 تغییرات زیادی در بسیاری از خدمات ایجاد شد. از جمله آنها وب سرور IIS، که تقریباً برای افزایش امنیت و عملکرد بهتر دوباره بازنویسی شد، سیستم فایل توزیع شده(که در حال حاضر هاستینگ چندین روت DFS را بر روی یک سرور پشتیبانی میکند)، ترمینال سرور، اکتیو دایرکتوری، پرینت سرور و تعداد دیگری از خدمات میباشند. همچنین ویندوز سرور 2003 اولین سیستم عاملی بود که توسط شرکت مایکروسافت، بعد از اعلام ابتکار محاسباتی قابل اطمینان (TwC) ، عرضه میشد و بنابراین تغیرات بسیاری در پیش فرضهای امنیتی و سایر بخشها را شامل میشد.
در ادامه، در طی مراحل مختلف توسعه، نام محصول چندین بار تغییر کرد. زمانی که برای اولین بار در سال 2000 اعلام شد، به اسم ویستلر سرور شناخته میشد که در واقع اسم کد این محصول بود. برای مدت کوتاهی در میانه سال 2001 با نام ویندوز سرور 2002 و سپس ویندوز سرور دات نت (.NET) و ویندوز سرور دات نت 2003 شناخته شد. بعد از تصمیم مایکروسافت، مبنی بر تمرکز بر نام تجاری دات نت (.NET) در دات نت فریم ورک، این سیستم عامل سرانجام با نام ویندوز سرور 2003 عرضه شد.
ویندوز سرور 2003 R2 )دسامبر 2005(
ویندوز سرور 2003 R2 نام یک محصول مکمل از شرکت مایکروسافت است. این محصول شامل یک کپی از ویندوز سرور 2003 SP1 بر روی یک CD و دسته ای از ویژگیها با قابلیت نصب انتخابی (یادآور مایکروسافت پلاس) ، بر روی CD دیگر میباشد . این محصول در تاریخ 6 دسامبر 2005، برای پلتفرمهای IA-32 و x64 ارائه شد ولی شامل پلتفرم IA-64 نمیشد. پس از این محصول، ویندوز سرور 2008 معرفی شد.
ویژگیهای جدید ویندوز سرور 2003 R2 شامل موارد زیر میباشند:
دات نت فریم ورک 2.0
(Active Directory Federation Services) AD FS یک سرویس مبتنی بر استانداردها است که امکان اشتراک گذاری امن اطلاعات هویت بین شرکای تجاری قابل اعتماد (که به عنوان یک فدراسیون شناخته میشود) را در سراسر یک شبکه خارجی فراهم میکند.
کنسول مدیریت مایکروسافت ورژن 3.0 که شامل چندین ابزار یا snap-ins جدید میباشد از جمله:
کنسول مدیریت پرینت، برای مدیریت پرینت سرور ها
مدیریت منابع فایل سرور، برای مدیریت محدودیتهای موجود برای دیسک در فایل سرورها
مدیریت فضای ذخیرهسازی SAN )شبکه ذخیرهسازی)ها، برای مدیریت (LUN )Logical unit number ها
ورژن جدیدی از سیستم فایل توزیع شده که شامل تکنولوژی “فشرده سازی مقایسه ای از راه دور(Remote Differential Compression)” میباشد .( فشرده سازی مقایسه ای از راه دور (RDC) یک الگوریتم همگام سازی سرویس گیرنده از سرور است که اجازه میدهد محتویات دو فایل تنها با ایجاد ارتباط بین تفاوتهای آنها همگام شود.)
Microsoft Virtual Machine 2005، یک هایپروایزر)ناظر ماشین مجازی) و نسخه اولیه Hyper-V
سرویسهای ویندوز برای UNIX.
ویندوز سرور 2008 ) فوریه 2008 )
ویندوز سرور 2008، دومین عضو مهم از خانواده ویندوز سرور برای کامپیوترهای سرور است. ویندوز سرور 2008 در 4 فوریه 2008 برای تولید کنندگان و در 27 فوریه 2008 برای عموم عرضه شد. این سیستم عامل، جانشینی برای ویندوز سرور 2003 است.
این ویندوز سرور در ابتدا با اسم کد “Longhorn” شناخته میشد و نام رسمی آن یعنی ویندوز سرور 2008، توسط بیل گیتس به عنوان رئیس مایکروسافت، در طی کنفرانس مهندسی سخت افزار ویندوز (WinHEC) در 16 می 2007 به آن داده شد.
کدهای مبنای مورد استفاده در ساخت ویندوز سرور 2008 مشابه کدهای ویندوز ویستا میباشند بنابراین معماری و عملکرد این دو ویندوز بسیار مشابه است. از آن جا که کدهای مبنای ویندوز سرور 2008 و ویندوز ویستا مشترک هستند، اکثر ویژگیهای تکنیکی، امنیتی، مدیریتی و اجرایی جدید در ویندوز ویستا در ویندوز سرور 2008 نیز وجود دارد. از جمله این ویژگیهای جدید میتوان از بازنویسی شبکه IPv6 محلی، شبکه بی سیم محلی، بهبود سرعت و امنیت ، بهبود نصب گرافیکی، توسعه پذیری و بازیابی، تشخیص خطای بهبود یافته، مانیتورینگ، ابزار ثبت و گزارش رخدادها، ویژگیهای امنیتی جدید مانند BitLocker و Address space layout randomization، بهبود Windows Firewall با ساختار امنیتی پیش فرض، تکنولوژیهای دات نت فریم ورک 3.0 مخصوص زیرساخت ارتباطی ویندوز ، Microsoft Message Queuing، Windows Workflow Foundation، هسته درونی، حافظه و بهبود در فایل سیستم، نام برد. پردازندهها و حافظهها به شکل Plug & Play (یعنی بعد از اولین اتصال به کامپیوتر بهطور خودکار شناسایی میشوند) طراحی شدهاند و به این ترتیب امکان اتصال گرم (Hot-plugging) برای این وسایل فراهم میباشد (اتصال گرم به این معناست که برای اتصال این وسایل به کامپیوتر نیاز به خاموش کردن کامپیوتر نیست). این موضوع به منابع سیستم اجازه میدهد که با استفاده از “پارتیشن بندی سخت افزاری داینامیک” (Dynamic Hardware Partitioning) به شکل داینامیک و پویا پارتیشن بندی شوند به نحوی که هر پارتیشن دارای حافظه، پردازنده و دستگاههای هاست بریج ورودی/خروجی مختص به خود و مستقل از پارتیشنهای دیگر است.
ویندوز سرور 2008 R2 )جولای 2009)
ویندوز سرور 2008 R2 در 22 جولای 2009 به تولید کنندگان عرضه شد و در 22 اکتبر 2009 در دسترس عموم قرار گرفت. بر طبق نوشته وبلاگ ویندوز سرور، این ویندوز سرور در 14 سپتامبر 2009 برای فروش عرضه شد.
هسته ویندوز سرور 8200 R2 مشابه هسته ویندوز 7 (برای کلاینت ها)، میباشد . این ویندوز سرور 2008 R2،اولین سیستم عاملی است که توسط مایکروسافت انحصارا 64 بیتی عرضه شدهاست. ویژگیهای بهبود یافته در این ویندوز شامل قابلیتهای جدید برای اکتیو دایرکتوری، ویژگیهای مدیریتی و مجازی سازی جدید، ورژن 7.5 سرویسهای اطلاعات اینترنت (IIS)، وب سرور و پشتیبانی از حداکثر 256 پردازنده منطقی میباشند.
ویندوز سرور 2008 R2 دارای هفت ویرایش Foundation, Standard, Enterprise, Datacenter, Web, HPC Server, Itanium و ویندوز 2008 R2 نسخه Storage Server است.
ویندوز سرور 2012 ) آگوست 2012)
ویندوز سرور 2012، با اسم کد “ویندوز سرور 8 “، ششمین نسخه از ویندوز سرور است. این ویندوز، نسخه سرور از ویندوز 8 بوده و در ادامه ویندوز سرور 2008 R2 عرضه شدهاست. در طی توسعه این ویندوز سرور، دو نسخه پیش ارائه شد؛ نسخه پیش نمایش توسعه دهنده و دیگری نسخه بتا از این ویندوز سرور. این نرم افزار در تاریخ 4 سپتامبر 2012 بطور عمومی در دسترس مشتریان قرار گرفت.
بر خلاف نسخههای پیشین خود، ویندوز سرور 2012 کامپیوترهای مبتنی بر Itanium را پشتیبانی نمیکند و دارای چهار ویرایش میباشد . برخی ویژگیها در ویندوز سرور 2012 وجود دارند که در ویندوز سرور 2008 R2 موجود نبودند و همچنین برخی از ویژگیهای آن نیز نسبت به ویندوز سرور 2008 R2 بهبود یافته اند(بخصوص در رابطه با رایانش ابری). از جمله این ویژگیها میتوان نسخه به روز رسانی شده Hyper-V، نقش مدیریت IP آدرس (IPAM)، نسخه جدید Task Manager ویندوز و ReFS که یک فایل سیستم جدید است، را نام برد.
ویندوز سرور 2012، به رغم داشتن رابط کاربری مشابه با ویندوز 8 ، که مبتنی بر Metro و بسیار بحث برانگیز بوده، نظرات مثبتی را به سمت خود جلب نمود.
ویندوز سرور 2012 R2 )اکتبر 2013)
ویندوز سرور 2102 R2 در ادامه ویندوز سرور 2012 و همزمان با ویندوز 8.1 در 18 اکتبر 2013 ارائه شد. این ویندوز برای اولین بار در 3 ژوئن 2013 در کنفرانس TechEd آمریکای شمالی رونمایی شد. بر طبق برگه اطلاعات ویندوز سرور 2012 R2 (منتشر شده در تاریخ 31 می 2013)، چهار ویرایش از این سیستم عامل وجود دارد: Foundation, Essentials, Standard و Datacenter. همانطور که در مورد ویندوز سرور 2012 صادق است، ویرایشهای Datacenter و Standard از لحاظ مشخصات شبیه هستند و فقط از نظر لایسنس ( بخصوص لایسنس مربوط به نمونههای مجازی) متفاوت میباشند. ویژگیهای ویرایش Essentials ، با در نظر گرفتن یک سری محدودیت ها، مشابه با Datacenter و Standard میباشد .
به روز رسانی ویندوز سرور 2012 R2 در آوریل سال 2014 ارائه شد که مجموعه ای از به روز رسانیهای امنیتی و به روز رسانیهای بسیار مهم را شامل میشد.
ویندوز سرور 2016 ( سپتامبر 2016)
ویندوز سرور 2016 یک سیستم عامل سرور میباشد که به عنوان عضوی از خانواده ویندوزهای NT سیستمهای عامل، توسط مایکروسافت و بطور همزمان با ویندوز 10، توسعه داده شد. اولین نسخه پیش نمایش آن (Technical Preview)، بطور همزمان با اولین پیش نمایش تکنیکال سیستم سنتر، در 1 اکتبر 2014 در دسترس قرار گرفت. ویندوز سرور 2016، در 26 سپتامبر 2016 در کنفرانس Ignite مایکروسافت ارائه شد و در تاریخ 12 اکتبر 2016 در دسترس عموم قرار گرفت.بیشتر بخوانید.
اسکرین شات محیط کاربری ویندوز سرور 2016
ویندوز سرور 2019
ویندوز سرور 2019 در 20 مارچ 2018 بهطور رسمی اعلام شد و اولین پیش نمایش ویندوز اینسایدر در همان تاریخ ارائه شد. ویندوز سرور 2019 در 2اکتبر2018 منتشرشد
کانال نیمه سالانه (SAC)
نسخههای سیستم عامل ویندوز سرور که با SAC عرضه میشوند، به مدت 18 ماه توسط مایکروسافت پشتیبانی میشوند. هدف مایکروسافت در SAC ، عرضه دو نسخه از ویندوز سرور در هر سال میباشد . این نسخهها رابط کاربری گرافیکی محیطهای دسکتاپ را شامل نمیشوند. در طی مراحل نصب این نسخه ها، تنظیمات مربوط به سرور کور و نانو سرور عرضه میشود.
سیستمهای عامل کانال SAC، به عنوان بخشی از خدمات اشتراکی (subscription) در دسترس هستند.از جمله این خدمات اشتراک ویژوال استودیو،Azure Marketplace,، تضمین نرم افزار(تضمین نرم افزار (SwA) سطح اطمینانی است که “نرم افزار خالی از هرگونه آسیب پذیری است، چه آسیب پذیری هایی که به صورت عمدی در نرم افزار طراحی شده باشد، چه به طور تصادفی در هر زمان در طول عمر نرم افزار وارد آن شود، و این که نرم افزار به شیوه ای مورد نظر عمل می کند”) و سایر خدمات میباشند.
این کانال شامل سیستمهای عامل زیر میباشد:
ویندوز سرور، نسخه 1709 (سپتامبر 2017) این نسخه برای کاربران Microsoft Software Assurance با لایسنس ویندوز سرور 2016 فعال ، ارائه شد.
ویندوز سرور، نسخه 1803
ویندوز سرور، نسخه 1809
ویرایشهای خاص ویندوز سرور دارای اسمی اختصاصی هستند. به عنوان مثال، همه نسخههای ویندوز سرور تا به امروز دارای ویرایش Windows Storage Server بودهاند. از زمان پیدایش ویندوز سرور 2012، مایکروسافت ویرایشهای کارآمد تری نظیر Standard و Datacenter را ارائه داد و بنابراین Windows Storage Server متوقف شد. مواردی نظیر ویندوز HPC سرور وWindows Home Server مثالهای دیگری از این دست هستند.
مایکروسافت همچنین محصولات سرور دیگری نظیر ویندوز سرور Essentials (قبلا با عنوان Windows Small Business Server شناخته میشد)، ویندوز سرور Essential Business (که ادامه پیدا نکرد) و مجموعه ای از نرم افزارها، که شامل سیستم عامل ویندوز سرور محدود شده میشد، را تولید نموده است.
توسعه
کاربران ویندوز سرور ممکن است از خدمات در محل و یا رایانش ابری (cloud computing) استفاده کنند که هرکدام دارای مزایایی هستند.
با اختصاص بخشی از امور مدیریتی و امور مربوط به نگهداری سرور در وضعیت خوب و مناسب، به یک سرویس رایانش ابری نظیر وب سرویس آمازون و یا مایکروسافت آژور، کاربران میتوانند در ازای پرداخت مبلغی ماهانه بر اساس میزان استفاده، از هزینههای بسیار زیاد و ثابت امتناع کنند. علاوه بر این، زیر ساختها قابل اطمینان تر میشوند و تغییر میزان فضای آنها در صورت لزوم راحتتر است. با این وجود، در بعضی موارد خاص خرید و راه اندازی یک سرور خانگی، زمانی که با هزینه کم مزایای بهتری میتوان دریافت نمود، ممکن است انتخاب به صرفه تری باشد. در کاربردهای دیگری نظیر استفاده از ویندوز سرور به منظور مدیریت کامپیوترهای مشتریان در مراکز ارائه خدمات کامپیوتری، اجرای یک سرور فیزیکی نیاز است.
فروشگاه مایکروسافت لایسنس: لایسنس محصولات اصلی(اورجینال) مایکروسافت
تهران - فلسطین شمالی - خیابان ذاکری - پلاک 1 - واحد 2
تهران - اقدسیه - نرسیده به مینی سیتی - ضلع شمالی بزرگراه ارتش - پلاک 113 - طبقه 4
تلفن
021-28422 (خط ویژه)
02128429090
موبایل:
09103016003